Tramp Ve Liner Taşımacılık Nedir?
Denizyolu taşımacılığı, ağır yüklerin gemilere yüklenerek taşınmasına denir. Genelde kara veya hava yoluyla taşınamayacak kadar ağır ve fazla sayıda ürünün taşınmasına imkan verir. Denizyolu taşımacılığı denize kıyısı olan ülkeler tarafından oldukça sık tercih edilen avantajlı bir yöntemdir. Tek seferde büyük bir hacim kaplayan ve kütlece ağır olan ürünlerin transferini gerçekleştirebilmesi bakımından ekonomik bir yöntem olduğu da söylenebilir. Yurtiçi taşımacılıkta kullanılabildiği gibi uluslararası taşımacılıkta da oldukça sık tercih edilen bir yöntemdir. Türkiye, üç tarafı denizlerle çevrili bir ülke olduğundan ülkemizde de denizyolu taşımacılığı sıklıkla kullanılan bir yöntemdir.
Denizyolu Taşımacılığı Türleri
Denizyolu taşımacılığı iki ana kısımdan oluşmaktadır. Bunlar;
a- Tarifeli denizyolu taşımacılığı
b- tarifesiz denizyolu taşımacılığı
Dünya üzerinde uluslar arası ticaretin ¼’ü deniz üzerinden yapılan tarifeli sevkiyatlar ile yapılmaktadır. Bunun sebebi tarifeli olarak yapılan taşımacılıkta kıymetli mallar taşınması ve tarifesiz taşımacılığa göre daha disiplinli ve düzenli olmasıdır. denizyolu taşımacılığın tercih edilmesinin diğer bir sebebi de büyük miktarda yük, likit, gaz ve konteynerlerin bir kerede taşınabilmesidir.
Denizyolu Taşımacılığının Tercih Edilme Sebepleri
a- Sanayiler için lazım olan büyük miktarda hammaddeyi tek bir seferde taşıyabilmesi ve diğer taşımacılık yollarına göre daha ucuz olması.
b- ülkeler arası ticarette kullanılan en güvenli nakliye yoludur.
c- denizyolu taşımacılığı kullanılırken ülke sınırlarından geçmediği için gümrüğe tabi olmaz veya gümrük kapılarında beklemez.
d- Yapmış olduğu bir seferde yüksek miktarda yük taşıyabilmesi enerji tüketimini azaltır, doğal kaynakları az kullanılmasını sağlar.
e- Denizyolu taşımacılığı karayoluna göre yedi, demir yoluna göre iki kat daha az enerji tüketimi sağlar.
f- Ticari limanlarda kurulmuş olan gelişmiş yük bindirme – indirme teknikleri sayesinde denizyolu taşımacılığı daha hızlıdır.
Denizyolu Taşımacılığını İki Kısma Ayırabiliriz
a- Tramp (Düzensiz) Taşımacılık
b- Liner (Düzenli) Taşımacılık
1. Tramp Taşımacılık: Yer altı madenleri, ham petrol, kereste, kömür gibi nakil sırasında geminin bütününü veya yarısından fazlasını dolduran yüklerin tek seferde taşınması için kullanılan taşıma türüdür. Tramp tipi taşımacılıkta gemi işletmecileri Ürünlerin ve deniz trafiğinin yoğun olduğu işlek limanlara yük gemilerini götürmeyi tercih ederler. Yükler tramp taşımacılıkta ağırlık larına göre gruplandırılırlar.
Tramp Taşımacılıkta Kömür, maden cevherleri, şeker, hububat ve hususi olarak mevsimsel yükler taşımada tercih edilir.
2. Liner Taşımacılık: Tramp türü taşımacılığın aksine liner taşımacılığı yük taşıma ağırlıklı değildir. Liner taşımacılık hizmet odaklı bir taşımacılık türüdür. Liner taşımacılıkta, gemilerin limandan kalkış saati, gideceği limana varış tarihi ve geminin başka bir gemiye veya tır’a aktarma yapacağı yerin konumu ve tarihi önceden planlanarak belirlenmiştir. Sefere çıkan gemiler önceden belirlenen tarihte, belirlenen limanlara gelip yük alır veya boşaltır. Liner taşımacılıkta yük taşıyan gemilerin tamamen yükle dolmasına ihtiyaç yoktur. Parça yük veya ambalajlanmış yükler adet hesabıyla gemiye yüklenmektedir. Liner taşımacılığa örnek vermek gerekirse konteyner ve Ro-Ro taşımacılık bu türün güzel örneklerindendir.
Yük taşıma ve gemi türlerine bakarak denizyolu taşımacılığını beş kısımda ele alabiliriz.
a- Ro – Ro Taşımacılık
b- Tanker Taşımacılık
c- Kombine Taşımacılık
d- Dökme Yük Taşımacılık
e- Konteyner Taşımacılık
1.Tanker Taşımacılığı: bu tür taşımacılıkta genel olarak tehlikeli denebilecek maddeler taşınmaktadır. Tankerler petrol ürünleri, gaz ve kimyevi maddeler gibi sıvı yükler taşınmaktadır. Bu yükler karayolu ile limana getirilip pompalar yardımıyla gemilere yüklenir. Gemi gideceği limana ulaştığında kendi içerisinde bulunan pompalarla taşımış olduğu sıvı maddeyi tankerlere boşaltır.
Tanker taşımacılığında iki tür tanker kullanılır;
a- LPG Tanker: Sıvılaştırılmış petrol gazı taşıyan tankerler
b- LNG Tanker: sıvılaştırılmış doğal gaz taşıyan tankerler.
2. Ro – Ro Taşımacılığı: İçleri yükle dolu tır gibi araçları taşımada kullanılan devasa yük gemileridir.
3. Konteyner Taşımacılığı: Denizyolu taşımacılığında taşınan yük olarak payın yüzde sekseni konteynerler oluşturur. Genel olarak parça yük taşınırken tercih edilen bir nakliye çeşididir.
Konteynerler gemilerde bulunan vinçler sayesinde kolay şekilde gemiye yüklenir veya gemiden aşağıya indirilebilir. Bu sayede yükleme ve boşaltma işlemi kolaylaşır. Bu pratik yükleme boşaltma işlemi sayesinde zamandan tasarruf edilerek gemilerin limanda bekleme süreleri kısaltılır. Konteyner taşımacılığın dezavantajı, konteyner gemilerinin üretiminin maliyetli olmasıdır.
4. Kombine Taşımacılık: petrol, kuru yük, hububat, maden cevheri gibi ürünler taşımak için kullanılan taşımacılık çeşididir.
5. Dökme Yük Taşımacılığı: Hububat, kömür, tuz gibi dökme yüklerin taşınmış olduğu denizyolu taşımacılığına dökme yük taşımacılığı adı verilmiştir. Yapılarından ötürü gemilere yüklenme ve boşaltılma sırasında ara kapılara ihtiyaç duyulmaktadır.
İleride ki yıllarda deniz taşımacılığının dünya üzerinde ki önemi ve ticaret payı daha da artacaktır. Sizde yüklerinizi deniz yolu ile güvenli ve hızlı bir şekilde istediğiniz yere göndermek istiyorsanız Perra Lojistik’i arayıp randevu alabilir, uzman ekibimizin emin ellerinde istediğiniz adrese ürününüzü gönderebilirsiniz.